فراخوان مقاله همایش ملی فرهنگ دانشگاهی توسط دانشگاه بیرجند منتشر شد.

■ مهلت: ۲۵ مهر ۱۳۹۷ ■

انسان و فرهنگ همراه و همزاد یکدیگرند. این همراهی، ضمن اهمیت، از ابعاد و پیچیدگی­های بسیاری برخوردار است. فرهنگ، برآیند نیروهای عظیم، نهفته و غالباً ناخودآگاه فردی و گروهی است. فرهنگ، وقتی از ویژگی پویایی و باورهایی که متضمن یک فرهنگ پویا است، برخوردار گردد، تأثیر عظیم آن بر حیات و بالندگی اجتماعی قابل توجه و تعمق است. دانشگاه، به‌عنوان نماد آموزش عالی کشور، نهادی اثرگذار در فرهنگ جامعه و «فرهنگ دانشگاهی» است که توسعه علمی درگرو عملکرد آن است. اهتمام به مقوله پیچیده فرهنگ، موجب توسعه همه‌جانبه است. دانش، تفکر، گفتمان علم پژوهی، فرهنگ یادگیری، فرهنگ آموزش، اخلاق پژوهش و آموزش، فرهنگ ‌سازمانی و مدیریت، برخورد نقادانه و پرسش‌گرانه، جامعه‌پذیری دانشگاهی، هنجارهای اخلاقی، کار جمعی، هویت‌سازی علمی و اجتماعی، اجتماع دانشگاهی، دانشگاه پژوهی، آزادی و استقلال علمی، انسان دانشگاهی و مبتنی بر نگاه انتقادی و تحلیلی نه توصیفی و ستایش­گرایانه، دانش‌جومحوری و روحیه پرسش­گری، توسعه فضای نقد، کنش آکادمیک، خود انتقادی، جامعه‌محوری، استقلال نهادی، رشد فضای مردم‌سالار، فرهنگ استادی، فرهنگ دانش­جویی و ترغیب‌کننده، ساختارشکنی رویکرد اقتدارگرایانه در کلاس، حرمت آزادی‌های آکادمیک، نقش دانشگاه در بافت زندگی اجتماعی، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، جملگی وابسته به ظرفیت و نقش فرهنگ است که در محیط‌های دانشگاهی باید رشد یابد.

مسئولیت دانشگاه صرفاً در تجهیز دانشجویان به تخصص‌های علمی و کاربردی خلاصه نمی‌شود، بلکه فراتر از این، باید مهارت­های زندگی اجتماعی و نحوه مشارکت‌های اجتماعی را نیز بیاموزد. بدین‌سان است که دانشجو در دانشگاه باید یاد بگیرد که چگونه باید یاد بگیرد، چگونه باید بیندیشد، چگونه باید در اجتماع مشارکت نماید، گفتگو کند و چگونه باید مسائل را تحلیل کند. زندگانی دانشگاهی زندگانی همراه با جسارت فکری و دغدغه و احساس مسئولیت در برابر حقیقت است. جامعه دانشگاهی کشور باید به نهادینه‌سازی فرهنگ دانشگاهی ترغیب کند؛ زیرا اگر قرار باشد بر اساس سند چشم‌انداز، ایران به‌عنوان کشور اول منطقه در بحث‌های فناوری و علم باشد، لازم است مؤلفه‌های فرهنگ دانشگاهی تقویت و در سیاست‌گذاری‌های نهادهای علمی و اجرایی به جد موردتوجه قرار گیرد.

یک قرن و نیم از تأسیس مدرسه درالفنون به‌عنوان اولین نهاد علمی و آموزشی مدرن ایران، یک‌صد سال از تأسیس مدرسه شوکتیه در شرق کشور در بیرجند به‌عنوان سومین مدرسه در کشور بعد از مدرسه دارالفنون و رشدیه تبریز و بیش از هشت دهه از تأسیس دانشگاه تهران می‏گذرد؛ آموزش عالی کشور با چالش‏ها و مسائل بسیار مواجه است. این نظام، ظرفیت­های بی‌شماری دارد که علاوه بر نقش مؤثر در کاهش بحرا­­­ن­ها، موجب فرصت­های ارزنده­ای برای توسعه است. فرهنگ دانشگاهی باید توانمندی­ها، استعدادها و ضرورت­های خود را بشناسد و با شناخت گذشته، درک درست حال، آینده‌پژوهی را موردنظر قرار دهد.

با توجه به ضرورت‏های پیشرو، همایش ملی فرهنگ دانشگاهی در دانشگاه بیرجند، تحقق اهداف ذیل را دنبال می‏کند:

۱٫ واکاوی و شناخت ظرفیت­های فرهنگ دانشگاهی، در جهت کمک به نقش مؤثر آموزش عالی در توسعه همه‌جانبه کشور

۲٫ ایجاد زمینه به‌منظور تعامل و تبادل نظر بین صاحب‌نظران فرهنگ، بخصوص در ابعاد گوناگون فرهنگ دانشگاهی

۳٫ طرح مبانی نظری و تبیین جایگاه فرهنگ دانشگاهی در کارکردهای متنوع نظام آموزش عالی و دانشگاه

۴٫ ارائه راهبردهایی برای تسهیل، اصلاح، تحول و ارتقای کیفیت دانشگاه از منظر فرهنگ دانشگاهی

۵٫ ارائه تبیین­های نظری از نقش فرهنگ دانشگاهی در سیر تحولات ملی، منطقه­ای و جهانی