فراخوان مقاله کنگره بین المللی معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی منتشر شد.

■ مهلت: ۱ اسفند ۱۳۹۶ ■

“معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی”

بناها، شهرها و اصول حاکم برآنها در قالب علم معماری و شهرسازی نمود بارزترین و ملموس ترین جلوه فرهنگ و تمدن بشری می باشند. از آنجایی که انفکاک علوم از بستر عقلی و تمدنی که در آن نمود یافته اند امکان ناپذیر است، بنابراین علومی که در هر تمدنی بوجود آمده و رواج می یابند با اصول دینی و نظریات کلی آن تمدن نسبت به عالم، ربطی تام و تمام و انفصال ناپذیر دارد.

آنچه به عنوان معماری و شهرسازی اسلامی مطرح می‌شود، گویای فرهنگی است که در طول سالیان متمادی از ظهور اسلام در سرزمین های مختلف شکل گرفته است. معماری و شهرسازی قالبی است که تفکر انسان مسلمان در پرتو آن به ظهور رسیده است. از این رو می‌توان گفت معماری و شهرسازی اسلامی، شیوه و ابزاری است برای به عینیت رساندن فضای معنوی و تمثیلی است از فرهنگ اسلامی. این  شیوه دارای شاخص‌ها و اصولی است که پس از ظهور اسلام با اصول حکمی الهی هماهنگ شده و در پی این امتزاج، کالبدی به ظهور می‌رسد که خود می‌تواند بیانگر اصولی نوین در عرصه معماری و شهرسازی باشد.

شهر و ساختمان هایش و اصول مرتبط با آن ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و ساختمان ها و شهرهای اسلامی به منزله انعکاس ارزش های اسلامی است که گذشته از تمام گوناگونی های متأثر ازعوامل طبیعی، غرق در ایمانی واحد است و ظرفی برای زندگی و حصول به حقیقت الهی. ساخت و ساز به سبک اسلامی ضمن آن که رعایت یکسری اصول را در بر می گیرد، بنا به مقتضیات انسان و محیط تغییر می کند و متحول می شود.

در معماری و شهرسازی اسلامی، بنا و ساختمان و همچنین شهرها بر شهروند مقدم نیستند، چرا که با وجود شهروند مسلمان است که شهر اسلامی شکل می گیرد، چنانچه این نسبت بین انسان و شهر تعریف نشود شهر تنها جنبۀ فیزیکی و کالبدی پیدا خواهد کرد. از این رو در راستای احیای فرهنگ معماری اصیل ایرانی- اسلامی که امروزه به عنوان حلقه مفقوده در نظام معماری و شهرسازی کشور جایگاه ویژه آن محسوس بوده و عواقب عدم توجه به آن، پیامدهای ناگواری ازجمله مصرف بیش از حد انرژی (اسراف)، آلودگی های زیست محیطی (بی توجهی به طبیعت)، از بین رفتن حریم خصوصی (محرمیت)، رشد بی رویه آپارتمان نشینی و… دارد، ما را بر آن داشته تا با همکاری و همدلی جامعه دانشگاهی با نهاد های مرتبط در امر معماری و شهرسازی اقدام به برگزاری کنگره بین المللی “معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی” در راستای تحقق اهداف فوق نموده و گامی هرچند اندک درخصوص احیای معماری و شهرسازی اسلامی برداشته و نتایج تحقیقات و پژوهش های اساتید، دانشجویان و سایرعلاقمندان به مباحث مطروحه در قالب ارائه مقاله، پوستر و سخنرانی به این مهم دست یابیم.

ضرورت اصلی این گردهمایی، در ابتدا تبیین مبانی نظری معماری و شهرسازی اسلامی و در ادامه ارائه راهکارهای عملی موجود در حوزه اجرای آن¬ها می باشد. از این رو در این کنگره، بر آن هستیم تا با مطابقت وضعیت کنونی جهان و کشورهای اسلامی، حداکثر تطابق با تکنولوژی و باورهای فرهنگی اسلامی را دریابیم و ارتباطات گسترده ای در این حوزه ایجاد نماییم. در واقع ما تلاش داریم تا با ایجاد پلی میان مبانی تئوریک و فناوری های نو، قدمی بلند در مسیر تعالی بخشی اهداف و عملیاتی کردن آنچه در این حوزه نیازمندیم با تعامل وهمکاری متولیان این امر در حوزه اجرا برداریم؛ تا با همکاری ایشان و آسیب شناسی مشکلات موجود و بررسی آن ها، به ارائه راهکار مناسب بپردازیم. این کنگره، موقعیت خوبی در راستای تعامل میان دو حوزه ایده و اجرا می باشد که امید است خروجی آن پس از بررسی راهکارها و راهبردهای موجود، به تبیین و روشنگری مسیر صحیح بپردازد.

محورهای همایش

محورهای اصلی کنگره شامل:

۱- بافت های دارای ارزش و نحوه مواجهه با آنها در کشورهای اسلامی
۲- بلند مرتبه سازی و چالش های آن در کشورهای اسلامی
۳- حاشیه نشینی و چالش های پیش روی آن در کشورهای اسلامی
۴- نقش و جایگاه فناوری های نوین در معماری و شهرسازی معاصر کشورهای اسلامی
۵- میراث طبیعی، گردشگری و منظر فرهنگی در کشورهای اسلامی
۶- انعکاس معماری و شهرسازی گذشته در شکل گیری معماری و شهرسازی معاصر
۷- معماری معاصر اسلامی پیشرو – از مفهوم تا اجرا
۸-  آموزش معماری و شهرسازی در کشورهای اسلامی

زیر محورها:

۱- بافت های دارای ارزش و نحوه مواجهه با آنها در کشورهای اسلامی

بهسازی و مقاوم سازی بافت­های تاریخی

تاثیر تکنولوژی­های جدید در حفظ بافت تاریخی شهر

بررسی زمینه­های هویت ملی در بافت­های دارای ارزش

منظر شهری بافتهای تاریخی و نقش آن ها در هویت کشورهای اسلامی

جایگاه بافت­های تاریخی در توسعه پایدار

بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کالبدی بافت­های تاریخی

گردشگری و بافت­های سنتی شهری

مدیریت بحران در بافت های تاریخی

کیفیت زندگی در بافت­های تاریخی

نوسازی و بهسازی بافت­های فرسوده

راهکارها و شیوه­های مداخله در بافت­های تاریخی

آسیب شناسی اجتماعی و فرهنگی بافت های تاریخی

تجارب جهانی در باب توسعه و حفاظت بافت­های تاریخی

۲- بلند مرتبه سازی و چالش های آن در کشورهای اسلامی
۳- حاشیه نشینی و چالش های پیش روی آن در کشورهای اسلامی
۴- نقش و جایگاه فناوری های نوین در معماری و شهرسازی معاصر کشورهای اسلامی
۵- میراث طبیعی، گردشگری و منظر فرهنگی در کشورهای اسلامی
۶- انعکاس معماری و شهرسازی گذشته در شکل گیری معماری و شهرسازی معاصر
۷- معماری معاصر اسلامی پیشرو – از مفهوم تا اجرا
۸- آموزش معماری و شهرسازی در کشورهای اسلامی